Zeynep Ahunbay

Zeynep Ahunbay 20 Haziran 1946 tarihinde Ordu, Ünye’de doğdu. 2017 senesinde kültür alanında verilen Vehbi Koç Mükâfatı ’nü alan mimar ve mimarlık tarihçisi. Kültür varlıklarının korunması ve onarım alanındaki çalışmalarıyla tanınmıştır.

Ortaöğrenimini İstanbul Arnavutköy Amerikan Kız Koleji ’nde bitiren 1965 Ahunbay, 1970 senesinde İstanbul Teknik Üniversitesi İTÜ Mimarlık Fakültesi ’nden yüksek mühendis-mimar olarak mezun oldu. 1971’de aynı fakültede Mimarlık Tarihi ve Onarım Kürsüsü ’ne asistan oldu. Sultanahmet Külliyesi ’ni mevzu alan çalışmasıyla 1975 senesinde hekime derecesini aldı. Koruma alanındaki uzmanlık çalışmasını 1977-78 öğretim senesinde İngiltere ’de York Üniversitesi ’nde, Side antik kentinin arkeolojisi ve korunması konulu çalışmasıyla bitirdi.

1980 ’de doçent olan Ahunbay, “Mimar Sinan ’ın Eğitim Yapıları” konulu çalışmasıyla Aralık 1988 ’de profesörlüğe yükseldi.

2013 ’te İTÜ Mimarlık Fakültesi Onarım Anabilim Dalı öğretim aboneliğinden emekli oldu.

Prof. Dr. Zeynep Ahunbay İstanbul, Edirne, Bursa, Gaziantep, Safranbolu, Tarsus, Samsat, Hasankeyf gibi bir hayli yerde koruma ve onarım çalışmaları idaredi. Side Apollon Tapınağı, Marmara Üniversitesi Rektörlük Binası, İstanbul kara surları T1-T5 arası, Zeyrek Camisi, Bursa Yeşil Türbe ve Uzunkemer onarım projeleri bunlar arasındadır. Eşi Prof. Metin Ahunbay ’la beraber reelleştirdiği İstanbul Ayasofya güneybatı köşesi onarımı, Mimarlar Odası 8. Ulusal Mimarlık “Onarım Galibiyet Mükâfatı”ne layık görülmüştür.

Vehbi Koç Mükâfatı Seçici Kurulu, kültür varlıklarını koruma ve onarım alanındaki çalışmalarıyla 2017 senesinde mükâfata layık görülen Ahunbay ’ı şöyle belirlemiştir: “Arkeolojik alanlardan Osmanlı yapılarına çok geniş bir yelpazede kültür varlıklarının korunması mevzusunda yaklaşım geliştiren ve bunu onarım uygulamalarıyla da örnekleyen bir bilim insanıdır. Dünyanın önde gelen koruma uzmanlarındandır. Türkiye ’de mimarlık mirasının korunmasının sağlam bir bilim disiplini olarak büyümesinde önder kimliği olan Ahunbay, yetiştirdiği çok rakamda talebesiyle de bu alanda müesseseselleşmenin yerleşmesine büyük katkı sağlamıştır.”

1999-2005 seneleri arasında iki yarıyıl ICOMOS Uluslararası Abideler ve Sitler Konseyi Türkiye başkanlığını yürüten Prof. Ahunbay, aynı zamanda Türkiye Mimarlar Odası ile Europa Nostra-Türkiye azasıdır. Hali Hazırda Ayasofya ve Diyarbakır Ulu Camisi gibi abidelerin bilim heyetlerinde misyon yapmaktadır.

Prof. Dr. hunbay pek çok yazının yanı gizeme kitaplar da yayımlamıştır. Türkiye ’de mimari koruma eğitiminde temel ders kitabı olarak kullanılan Tarihi Etraf Koruma ve Onarım 1996, Dünya Mirasında Türkiye 2006 başlıklı kitabın İstanbul kısmı ve Cultural Heritage of Turkey 2009; Türkiye ’nin Kültürel Serveti bunlardan kimileridir.