Günümüzde hemen her gün, tarihte yaşanan önemli gelişmelere tanık oluyor ve bu gelişmeleri inceliyoruz. Vatandaşlar, tarihte 4 Şubat günü ne olduğunu, önemli tarihi hadiseleri, doğumları ve vefatlari büyük bir merakla inceliyor. Peki, tarihte bugün ne oldu 4 Şubat? Detaylar haberimizde…
TARİHTE BUGÜN NE OLDU 4 ŞUBAT?
Hadiseler
211 – Roma İmparatoru Septimius Severus can verdi. İmparatorluk, münakaşacı ve aksilikleri ile bilinen iki oğluna kaldı: Caracalla ve Publius Septimius Geta.
1783 – Amerikan Bağımsızlık Savaşı: İngiltere, Amerika Birleşik Devletleri ile olan husumetine son verdiğini resmen ilan etti.
1789 – George Washington, ABD’nin ilk Başkanı seçildi.
1792 – George Washington, ikinci yarıyılda Güncelden ABD Başkanlığına seçildi.
1794 – Fransa, tüm sömürgelerinde köleliği yasakladı.
1899 – Filipinler – ABD savaşı başladı.
1902 – Paris’te, Birinci Jön Türk Kongresi yapıldı.
1917 – İttihat ve Terakki Cemiyeti ’nin önde gelen isimlerinden Talat Paşa, veziriazam oldu.
1923 – Lozan Konferansı, tarafların uzlaşamamaları nedeniyle kesildi.
1926 – İskilipli Mehmed Âtıf’ın idamı.
1927 – İngiliz Malcolm Campbell 22 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. “Bluebird” isimli otomobili ile saatte 281,4 kilometre sürat yaparak dünya rekoru kırdı.
1928 – Avusturyalı Naziler, siyahi sanatçı Josephine Baker’i protesto etti.
1932 – Kış Olimpiyat Oyunları Lake Placid’de New York başladı.
1936 – Radyum E sentetik olarak elde edilmiş ilk radyoaktif element oldu.
1945 – Birleşik Kraliyet, Rusya ve ABD’nin bir araya geldiği Yalta Konferansı’nda 1 Mart’a kadar Almanya ve Japonya’ya savaş ilan eden devletlerin San Francisco’da yapılacak konferansa katılmalarına ve BM’ye kurucu abone olabilmeleri kararlaştırıldı.
1947 – Hatay ilinde yeradlarının Türkçeleştirilmesine karar verildi.
1947 – Isparta Senirkent’te, Jandarmanın bazı vatandaşlara işkence yaptığı ortaya çıktı.
1948 – Daha sonraları Sri Lanka ismini alacak olan Seylan, İngiliz Milletler Topluluğu’ndan ayrıldı.
1948 – Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde Valilik ve Belediye Başkanlığının parçalamasına ilişkin kanun kabul edildi.
1954 – İstanbul’da yakacak, et, ekmek ve çeşitli besin maddeleri kasveti bir cinsli önlenemiyor. İstanbul Valisi ve Belediye Başkanı Fahrettin Kerim Gökay, bugün bir açıklama yaparak millettan dayanak istedi.
1956 – Fazıl Hüsnü Dağlarca, Yedi Tepe Şiir Armağanı’nı kazandı. Şair, bu mükâfatı Asu isimli şiir kitabıyla aldı.
1957 – İlk nükleer denizaltı olan USS Nautilus SSN-571, yüzeye hiç çıkmadan 60.000 deniz mili katederek, Jules Verne’in ünlü romanı “Denizler Altında Yirmi Bin Fersah”taki hayali Nautilus denizaltısının dayanıklılığı yaşama geçirmiş oldu.
1964 – 20 Mayıs 1963 ayaklanması maznunlarından Talat Aydemir, Fethi Gürcan, Osman Deniz ve Erol Dinçer’in vefat cezaları, TBMM’nde onaylandı.
1966 – All Nippon Havayollarına ait bir Boeing 727, Tokyo körfezine düştü: 133 kişi can verdi.
1974 – Türkiye Yazarlar Sendikası kuruldu.
1975 – Türkiye çapında 1,5 saat vakitle elektrik kesintisi uygulanmaya başlandı.
1976 – Kış Olimpiyat Oyunları Innsbruck’ta Avusturya başladı.
1976 – Guatemala ve Honduras’taki 7,5 şiddetindeki zelzelede 22.778 kişi can verdi.
1980 – Ebu’l-Hasan Beni Sadr, İran’nin ilk Cumhurbaşkanı oldu.
1981 – Gro Harlem Brundtland, Norveç’in ilk kadın Başbakanı oldu.
1981 – İngiltere’de Margaret Thatcher, özelleştirme çalışmalarının süratlendirildiğini açıkladı.
1985 – Başbakan Turgut Özal, resmî bir ziyaret için Cezayir’e gitti. Cezayir’i ziyaret eden ilk Türk Başbakanı olan Turgut Özal, 1958’de Birleşmiş Milletler’de Cezayir’in bağımsızlığı aleyhinde rey kullanan Türkiye’nin yanılgılı olduğunu açıkladı.
1987 – Yazar Aziz Nesin, kendisine ‘vatan haini’ dediği için Cumhurbaşkanı Kenan Evren aleyhine tazminat davası açtı.
1994 – İngiltere’de 17. asırdan kalma tarihi meclis binası yandı.
1997 – Güneş gazetesi ikinci kere yayın yaşamına başladı.
1997 – Sincan Belediyesi’nin 2 Şubat’ta düzenlediği “Kudüs Gecesi”nin ardından, 15 tank ve 20 askerî zırhlı personel taşıyıcısı, Sincan’dan geçerek Güncelkent’teki tatbikat alanına gitti.
1999 – Hugo Chávez Frías, Venezuela Devlet Başkanı seçildi.
2000 – Dışişleri Bakanı İsmail Cem, Yunanistan’a gitti. Cem, 40 sene sonra Yunanistan’ı resmen ziyaret eden ilk Türk Dışişleri Bakanı oldu.
2003 – Yugoslavya Federal Cumhuriyeti’nin Güncel ismi Sırbistan-Karadağ oldu. 3 Haziran 2006’da Karadağ’ın bağımsızlığını ilan etmesiyle, Sırbistan ve Karadağ iki bağımsız devlet haline geldi.
2004 – Facebook kuruldu.
2005 – İzmir Folklor Derneği kuruldu.
2005 – Ukrayna’da tutulan Bahçelievler katliamı maznunlarından Haluk Kırcı, Türkiye’ye iade edildi.
2006 – Filipinler’in başkenti Manila yakınlarındaki bir stadyumda alana gelen izdihamda 88 kişi can verdi, 280 kişi yaralandı.
2007 – Diyarbakır’da tahrip kararı verilerek boşaltılan bir bina çöktü; enkaz altından beş kişinin cesedi çıkarıldı, bir kişi kurtarıldı.
2020 – Van çığ faciası: Van, Bahçesaray’da çığ altında kalan vatandaşları kurtarmaya giden askerler ve kurtarma ekipleri de üzerlerine düşen çığın altında kaldı. Vakada 41 kişi can verdi, 75 kişi yaralandı.
Doğumlar
1494 – Jean de Valette, Hospitalier Şövalyeleri tarikatın kahramanlarından biri ö. 1568
1573 – György Káldi, Macar Cizvit din adamı ö. 1634
1646 – Hans Assmann Freiherr von Abschatz, Alman lirik şair ve çevirmen ö. 1699
1677 – Johann Ludwig Bach, Alman besteci ö. 1731
1696 – Marco Foscarini, Venedik Cumhuriyeti’nin 117’inci dükü ö. 1763
1746 – Tadeusz Kościuszko, Polonyalı asker ve Kościuszko Ayaklanması’nın lideri ö. 1817
1778 – Augustin Pyramus de Candolle, İsviçreli botanikçi ö. 1841
1799 – Almeida Garrett, Portekizli şair, romancı ve siyasetçi ö. 1854
1804 – Ulrike von Levetzow, Alman yazar ö. 1899
1824 – Max Bezzel, Alman satranç oyuncusu ö. 1871
1842 – Georg Brandes, Danimarkalı eleştirmen ve bilim insanı ö. 1927
1848 – Jean Aicard, Fransız yazar ö. 1921
1859 – Léon Duguit, Fransız kamu hukuku uzmanı ö. 1928
1862 – Hjalmar Hammarskjöld, İsveçli siyasetçi ve akademisyen ö. 1953
1865 – Abe Isoo, Japon politikacı ö. 1949
1868 – Constance Markievicz, İrlandalı devrimci ve yurtsever görüşe sahip süfrajet ö. 1927
1871 – Friedrich Ebert, Almanya’nın ilk Cumhurbaşkanı ö. 1925
1872 – Gotse Delçev, Bulgar devrimci ö. 1903
1875 – Ludwig Prandtl, Alman fizikçi ö. 1953
1878 – Zabel Yesayan, Ermeni romancı, şair ve hoca ö. 1943
1879 – Jacques Copeau, Fransız tiyatro rejisöri, reyin yazarı, üretimci ve oyuncu ö. 1949
1881 – Fernand Léger, Fransız heykeltıraş ö. 1955
1881 – Kliment Voroşilov, Sovyet asker ve siyasetçi ö. 1969
1885 – Hamâmîzâde İhsan Bey, Türk şair ve fıkra yazarı ö. 1948
1891 – Jüri Lossmann, Eston uzun mesafe koşucusu ö. 1984
1893 – Raymond Dart, Avustralyalı anatomist ve antropolog ö. 1988
1895 – V. Iyasu, Etiyopya’nın tac giymemiş imparatoru ö. 1935
1897 – Ludwig Erhard, Batı Almanya şansölyesi ö. 1977
1897 – Anna Pankratova, Sovyet tarihçi, eğitimci ve Rusya Bilimler Akademisi üyesi
1900 – Jacques Prévert, Fransız şair ve senarist ö. 1977
1902 – Charles Lindbergh, Birleşik Amerikalı pilot ö. 1974
1903 – Alexander Imich, Amerikalı parapsikolojist ö. 2014
1906 – Clyde Tombaugh, Amerikalı astronom ö. 1997
1906 – Dietrich Bonhoeffer, Alman teolog ö. 1945
1912 – Byron Nelson, Amerikalı golfçü ö. 2006
1913 – Rosa Parks, Amerikalı insan hakları korunucusu ö. 2005
1917 – Yahya Han, Pakistan Başbakanı ö. 1980
1918 – Ida Lupino, İngiltere doğumlu Amerikalı sinema oyuncusu ve rejisör ö. 1995
1921 – Neslişah Sultan, son Osmanlı Padişahı Sultan Vahdettin ’in ve son halife Abdülmecid ’in torunu ö. 2012
1923 – Donald Nicol, İngiliz tarihçi ve Bizantolog ö. 2003
1940 – Gönül Akkor, Türk ses sanatçı
1941 – Bedia Akartürk, Türk Toplum Müziği sanatçısı
1942 – Peter Driscoll, İngiliz yazar ö. 2005
1945 – Ümran Baradan, Türk resim ve seramik sanatçısı ö. 2011
1948 – Alice Cooper, Amerikalı müzisyen
1953 – Jerome Powell, Amerikalı avukat ve Federal Rezerv Sistemi’nin 16. Başkanı
1957 – Metin Belgin, Türk oyuncu, rejisör ve senarist
1960 – Michael Stipe, Amerikalı şarkıcı
1970 – Gabrielle Anwar, İngiliz oyuncu
1972 – Giovanni, Brezilyalı millî futbolcu ve teknik direktör
1972 – Polat Labar, Türk komedyen ve radyo programcısı
1973 – Aykan İlkan, Türk müzisyen ve baterist
1975 – Natalie Imbruglia, Avustralyalı şarkıcı, söz yazarı, manken ve oyuncu
1975 – Atilla Taş, Türk şarkıcı ve köşe yazarı
1978 – Ömer Onan, Türk basketbolcu
1981 – Paulien van Deutekom, Hollandalı kadın hız buz patencisi ö. 2019
1987 – Kendi Nuray Ülker, Türk oyuncu ve şarkıcı
1990 – Zach King, Amerikalı film üretimcisi, yazar ve internet ünlüsü
1993 – Bae Noo-ri, Güney Koreli bir aktris
Vefatlar
211 – Septimius Severus, Roma İmparatoru d. 145
708 – Sisinnius, 15 Ocak 708’den vefatına kadar Papa d. 650
1348 – Zehebî, Suriyeli hadis hafızı, tarihçi ve kıraat alimi d. 1274
1694 – Natalya Kirillovna Narışkina, Rus Çariçesi d. 1651
1713 – Anthony Ashley-Cooper, İngiliz düşünür d. 1671
1781 – Josef Mysliveček, Çek besteci d. 1737
1837 – John Latham, İngiliz hekim, doğa tarihçisi, ornitolog ve yazar d. 1740
1843 – Teodoros Kolokotronis, Yunan mareşali d. 1770
1871 – Şeyh Şamil, Kuzey Kafkasya uluslarının Avar kökenli politik ve dini önderi d. 1797
1905 – Louis-Ernest Barrias, Fransız heykeltıraş ve akademisyen d. 1841
1926 – İskilipli Mehmed Âtıf, Türk din adamı d. 1875
1928 – Hendrik A. Lorentz, Hollandalı fizikçi ve Nobel Fizik Mükâfatı sahibi d. 1853
1936 – Wilhelm Gustloff, Nasyonal Sosyalist Alman lider d. 1895
1939 – Edward Sapir, Amerikalı dilbilimci ve etnolog d. 1884
1944 – Arsen Kotsoyev, Osetyalı yayıncı d. 1872
1946 – Milan Nedić, Sırp general ve politikacı d. 1877
1960 – Bilecikli Uzun Ömer, Galata Köprüsü’nün 2,20 m breyiyle dev Millî Piyango satıcısı d. 1922
1966 – Gilbert H. Grosvenor, Amerikalı gazeteci ve National Geographic Cemiyeti’nin Başkanı d. 1875
1982 – Rasim Adasal, Türk bilim insanı ve nöropsikiyatri profesörü d. 1902
1987 – Liberace, Amerikalı müzisyen d. 1919
1987 – Carl Rogers, Amerikalı psikolog d. 1902
1995 – Patricia Highsmith, Amerikalı yazar d. 1921
2001 – Iannis Xenakis, Yunan besteci d. 1922
2001 – Mahmud Esad Coşan, Türk akademisyen, yazar ve din adamı d. 1938
2002 – Sigvard Bernadotte, İsveçli bir prens ve endüstriyel tasarımcıydı d. 1907
2005 – Ossie Davis, Amerikalı oyuncu d. 1917
2006 – Betty Friedan, Amerikalı feminist ve yazar idi d. 1921
2006 – Oktay Sözbir, Türk tiyatro sanatçısı d. 1943
2007 – Barbara McNair, Amerikalı müzisyen ve oyuncu d. 1934
2011 – Martial Célestin, Haitili avukat ve siyasetçi d. 1913
2012 – Florence Green, I. Dünya Savaşı’nda yer almış İngiliz kadın pilot d. 1901
2013 – Reg Presley, İngiliz şarkıcı ve müzisyen d. 1941
2014 – Enver Asfandiyarov, Sovyet Rus/Başkurt bilim insanı, tarihçi ve profesör d. 1934
2015 – Richard Bonehill, İngiliz dublör ve oyuncu d. 1948
2015 – Odete Lara, Brezilyalı oyuncu d. 1929
2016 – Dave Mirra, Amerikalı otomobil ve bisiklet yarışçısı d. 1974
2016 – Axl Rotten, Amerikalı profesyonel güreşçi d. 1971
2016 – Maurice White, Amerikalı soul, rock, reggae, funk müziği sanatçısı d. 1941
2017 – Basil Hetzel, Avustralyalı medikal sağlık uzmanı hekimdir d. 1922
2017 – Bano Qudsia, Pakistanlı yazardır d. 1928
2017 – Marc Spitz, Amerikalı gazeteci, yazar ve müzikolog d. 1969
2017 – Georgi Taratorkin, Rus oyuncu d. 1945
2018 – Zvi Arad, İsrailli matematikçidir d. 1942
2018 – Alan Baker, İngiliz bir matematikçiydi d. 1939
2018 – Martin Grüner, Alman siyasetçidir d. 1929
2018 – Kenneth Haigh, İngiliz oyuncu d. 1931
2018 – John Mahoney, İngiltere doğumlu Amerikalı oyuncudur d. 1940
2019 – Nita Bieber, Amerikalı oyuncudur d. 1926
2019 – Isacio Calleja, İspanyol eski millî futbolcudur d. 1936
2019 – Sandrine Doucet, Fransız siyasetçi d. 1959
2019 – Bernard Lietaer, Belçikalı inşaat mühendisi, ekonomist, yazar ve profesördür d. 1942
2019 – Bruno Messerli, İsviçreli coğrafyacı, akademisyen ve yazardır d. 1931
2019 – Matti Nykänen, Fin kayakla yüksek sıçrama sporcusu ve şarkıcı d. 1963
2019 – Véronique Schiltz, Fransız arkeolog, sanat tarihçisi ve çevirmen d. 1942
2020 – Claudio Bonadio, Arjantinli federal hakim ve siyasetçi d. 1956
2020 – Gil Coan, Amerikalı eski beyzbol oyuncusu d. 1922
2020 – Terry Hands, İngiliz tiyatro rejisöri d. 1941
2020 – Daniel arap Moi, Kenyalı siyasetçi d. 1924
2020 – Ljiljana Petrović, Sırp şarkıcıdır d. 1939
2020 – Tunca Yönder, Türk oyuncu, üretimci ve rejisör d. 1938
2021 – Boulos Nassif Borkhoche, Melkit eski Başpiskoposu d. 1932
2021 – Hüner Coşkuner, Türk müziği şarkıcısı d. 1963
2021 – Hy Cohen, Amerikalı profesyonel beyzbol oyuncusu d. 1931
2021 – Santiago García, Uruguaylı eski futbolcudur d. 1990
2021 – Charles McGee, Amerikalı ressam, heykeltıraş ve eğitimci d. 1924
2021 – Jaime Murrell, Panamalı müzisyen ve besteci d. 1949
2023 – Üner Tan, Türk nörolog ve evrimsel biyolog d. 1937
