14 Şubat tarihinde yaşanan doğumlar, vefatlar ve ehemmiyetli olaylar, “Tarihte bugün ne oldu?” başlığı ile vatandaşlar tarafından büyük bir merakla inceleniyor. Peki, tarihte bugün ne oldu 14 Şubat? 14 Şubat’ta ne oldu? Kim doğdu, kim can verdi? Ayrıntılar haberimizde…
TARİHTE BUGÜN NE OLDU 14 ŞUBAT?
ALANA GELEN OLAYLAR
496 – Sevgililer Günü, 14 Şubat günü bir hayli ülkede kutlanan özel gündür. Orijini, Roma Katolik Kilisesi’nin inanışına dayanan bu gün, Valentine adındaki bir din adamının ismine bülten edilen bir bayram günü olarak ortaya çıkmıştır.
1779 – James Cook, Sandviç Adaları yerlileri tarafından öldürüldü.
1804 – Osmanlı İmparatorluğu’na karşı Birinci Sırp Ayaklanması, Kara Yorgi tarafından başlatıldı.
1859 – Oregon, Amerika Birleşik Devletleri’nin 33. eyaleti oldu.
1876 – Alexander Graham Bell, telefon tescili için müracaat etti.
1876 – İstanbul Tramvay Firmayı emekçileri greve çıktı.
1878 – II. Abdülhamid, Meclis-i Mebûsan’ı müddetsiz olarak tatil etti ve istibdat yarıyılı başladı.
1909 – Osmanlı Devleti’nde ilk güven oylaması yapıldı; Kâmil Paşa bakanlar kurulusu düşürüldü.
1912 – Arizona, Amerika Birleşik Devletlerinin 48. eyaleti oldu.
1912 – Amerika Birleşik Devletlerinin ilk dizel motorlu denizaltısı, Connecticut’da kullanılmaya başlandı.
1918 – Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliğinde Gregoryen Takvimi kullanımına geçildi.
1923 – Mustafa Kemal, Batı Anadolu gezisine çıktı.
1924 – International Business Machines IBM firmayı heyetti.
1925 – Türkiye Büyük Millet Meclisinde 9 Şubat’ta vurulan Çılgın Halit Paşa can verdi.
1929 – Al Capone’un rakibi yedi gangster, Chicago’da öldürüldü. Olay 14 Şubat’ta asıllaştığı için “Sevgililer Günü Kırımı” olarak anılmaktadır.
1931 – Türkiye hoşu Naşide Saffet Esen, Avrupa’da “Hoş Göz Kraliçesi” seçildi.
1945 – Şili, Ekvador, Paraguay ve Peru, Birleşmiş Milletler’e katıldı.
1945 – II. Dünya Savaşı: Birleşik Kraliyet ve Amerika Birleşik Devletleri uçakları, Dresden’in bombalanışının ikinci gününde yangın bombaları kullanmaya başladılar.
1946 – İlk genel emelli elektronik bilgisayar ENIAC Electronic Numerical Integrator and Computer, Pensilvanya Üniversitesi’nde Amerika Birleşik Devletleri tanıtıldı.
1946 – İngiltere’nin Merkez Bankası olan “The Bank of England” ulusallaştırıldı.
1949 – İsrail meclisi Knesset, ilk buluşmasını yaptı.
1949 – Kanada’da “Asbest Grevi” olarak adlandırılan direniş başladı. Grevin başladığı bu gün Québec’teki “Suskun Devrim”in de başlangıcı olarak kabul edilir.
1951 – İdil Biret, 10 yaşında Paris’teki ilk piyano resitalini verdi.
1951 – Senaryosunu Behçet Kemal Çağlar’ın yazdığı ve Maraş’ın Türk Kurtuluş Savaşı sırasında düşman işgalinden kurtuluşunu anlatan “Kendini Kurtaran Şehir” isimli filmin çekimi olaylara neden oldu. Rejisör Faruk Kenç ve takımı, senaryo gereği Maraş Kalesi’ne Fransız bayrağı çekince, tutularak duruşmaya sevk edildiler.
1952 – Kış Olimpiyat Oyunları Oslo’da Norveç başladı.
1955 – İzmir Alsancak Limanı’nın esası, Başbakan Adnan Menderes tarafından atıldı.
1961 – Lavrensiyum elementi 103 numaralı element, Kaliforniya Üniversitesi’nde ilk kez birleşimlendi.
1963 – İstanbul’da Kavel Kablo Fabrikası’nda emekçiler 28 Ocak’ta iş vazgeçmiş ve oturma eylemine başlamışlardı. Eylemin 17. günü Polis emekçilere müdahale etti; 9 emekçi yaralandı.
1963 – İngiltere’de Leeds General Infirmary Hastanesi’nde, Dünyada ilk defa insandan insana galibiyetli bir böbrek nakli yapıldı.
1971 – Türkiye Emekçi Partisi’nin Genel Başkanı Mehmet Ali Aybar, Parti’den istifa etti. Emelinin kendisini Haysiyet Divanı’na sevk etmek isteyen İdare Kurulu’nu protesto etmek olduğunu söyledi.
1974 – Gazeteci İsmail Cem İpekçi, Türkiye Radyo Televizyon Kurumu Genel Müdürlüğü’ne atandı.
1977 – Ortadoğu Teknik Üniversitesi Rektörlüğü’ne, Hasan Tan atandı; talebeler dersleri boykot etti.
1979 – Türkiye, İran’daki Humeyni rejimini resmen tanıdı.
1980 – Kış Olimpiyatları Lake Placid’de New York başladı.
1980 – Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kenan Evren, dış düşmanla değil, iç düşmanla uğraşmakta olduklarını söyledi. “Diyeceksiniz ki sıkıyönetime karşın niçin bunların hakkından gelemiyorsunuz? Şundan dolayı gelemiyoruz. Kan dökmek istemiyoruz. Yoksa sorunu bir ayda hallederiz” dedi.
1980 – Tariş olayları: On bin jandarma komandosu ve çok sayıda polis, Tariş’e ait Hamlı İplik Fabrikası’ndaki emekçi direnişine müdahale etti. Harekâta keşif uçakları ve helikopterler de katıldı. Gün boyu süren müdahale neticesinde Fabrika boşaltıldı, 1500 emekçi gözaltına alındı.
1981 – Türk Vatandaşlığı Kanunu’nda bazı farklılıklar yapan yasa, Millî Güvenlik Konseyi’nce kabul edildi. Bu yasaya göre; yurt dışında oturup Türkiye aleyhine faaliyette bulunduğu tespit edilen veya yurt içinde bu cins faaliyetlerde bulunurken yurt dışına çıkan bireyler, yapılan ilana karşın 3 ay içinde yurda dönmezlerse Türk vatandaşlığından çıkarılacaklar.
1981 – Dublin’de bir gece kulübünde çıkan yangında 48 şahıs can verdi.
1983 – Danıştay, operasyon olarak cinsiyet değiştiren şarkıcı Bülent Ersoy’un hukuken erkek olduğuna ve dolayısıyla gazinolarda ancak erkek elbisesiyle sahneye çıkabileceğine karar verdi.
1986 – Daha Önceki Devlet Bakanı İsmail Özdağlar, Yüce Divan’da “görevini makûsa kullandığı” bahanesiyle 2 sene mapusa mahkûm edildi. İsmail Özdağlar, rüşvet aldığı iddiasıyla yargılanmaktaydı.
1987 – Tunceli şehrine bağlı 234 köyde yaşayan 50 bin şahsın; Mersin, Antalya, İzmir ve Muğla’ya yerleştirilmesi kararlaştırıldı. Karar 6931 sayılı Orman Kanunu’na ve Anayasa’nın 170. Maddesine dayanılarak alındı.
1989 – İranlı lider Humeyni, Şeytan Ayetleri kitabının yazarı Salman Rushdie’nin öldürülmesi emrini verdi.
1989 – Union Carbide, 1984’teki Bhopal felaketi’nde neden olduğu hasarlara karşılık Hindistan Hükûmetine 470 milyon dolar ödemeyi kabul etti.
1989 – GPS Küresel Konumlandırma Sistemi’ni oluşturacak 24 uydudan ilki yörüngesine oturtuldu.
1990 – Yılmaz Güney’in Umut filmi, İstanbul’da gösterime girdi.
1994 – Demokrasi Partisi’nin DEP Ankara şehir binasına bombalı bir hücum yapıldı; bina ağır zarar gördü, 3 şahıs yaralandı.
1994 – 52 bireyi öldürmekten kabahatli bulunan Ukraynalı seri katil Andrey Çikatilo, Rusya’nın Novoçerkassk şehrinde mermiye dizilerek idam edildi. İdamı, Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin tarafından açıklandı.
1996 – Emekli olduktan sonra Milliyetçi Hareket Partisi’ne Milliyetçi Hareket Partisi katılan daha önceki Ankara Devlet Güvenlik Duruşması Devlet Güvenlik Mahkemesi Savcısı Nusret Demiral, “Ezan Türkçe okunmalı” deyince, partiden ihraç edildi.
2000 – Hizbullah mühimmatlıklarının ortaya çıkışı ve varlığı, 1994’ten beri tartışılan JİTEM’i yine gündeme getirdi. Batman daha önceki Valisi Salih Şarman “JİTEM var”, Jandarma daha önceki Komutanı Teoman Koman ise “yok” dedi.
2003 – Koşulla beraat kanunundan toplam 43.500 tutuklu ve kararlının faydalandığı açıklandı.
2004 – Hamburg doğumlu Türk rejisör Fatih Akın’ın son filmi, “Gegen die Wand” Duvara Karşı, Berlin Beynelmilel Film Festivali’nde en iyi film seçilerek “Altın Ayı” mükâfatı aldı.
2004 – Moskova’da bir su parkının çatısı çöktü; 25 şahıs can verdi, 100’den fazla yaralı var.
2005 – Lübnan’ın daha önceki Başbakanlarından Refik Hariri, tertip edilen bir suikast neticeyi öldürüldü.
2006 – “Yeşil” kod isimli Mahmut Yıldırım’ın İstanbul’da bir konutta kıstırıldığı ve son anda kaçtığı ileri sürülen işlemde, oğlu Murat Yıldırım, “adam vurdurduğu” bahanesiyle on beş şahısla beraber gözaltına alındı.
2007 – Telekomünikasyon yoluyla yapılan irtibatın sorgulanması ve teknik taşıtlarla izlemeye ait tertip etmelere ait idaremelik Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre, soruşturmalarda saklı soruşturmacı görevlendirilebilecek. Saklı soruşturmacının elde ettiği şahsi bilgiler, görevlendirildiği ceza soruşturması ve kovuşturması dışında kullanılamayacak.
2008 – Danıştay 1. Dairesi, Mehmet Ağar’ın Emniyet Genel Müdürlüğü yarıyılında, “kabahat işlemek emeliyle teşkilat kurma” kabahatinden, Susurluk Davası kapsamında suçlanmasına karar verdi. Daire, Ağar’ın Vali statüsünde bulunması sebebiyle, suçlanmasının Yargıtay’da yapılmasına hükmetti.
