Talât Sait Halman Biyografisi
Bakan, şair, yazar, çevirmen, akademisyen, diplomat, siyasetçi
13 Temmuz 1971 – 13 Aralık 1971 tarihleri arasında Türkiye ’nin ilk Kültür bakanı olarak misyon yaptı.
Talât Sait Halman, 7 Temmuz 1931 tarihinde İstanbul, Kadıköy ’de doğmuştur. Babası, İhtiyat Filosu Komutanı Tümamiral Mahmut Sait Bey, annesi Nemlizade Tahsin Paşa ’nın kızı Fatma İclal Hanım ’dır. Aile, Mahmut Sait Bey ’in Trabzon ’un Holamana köyünden olması nedeniyle “Halman” soyadını almıştır. 1938 senesinde Sekizinci Moda İlkokulu ’nda birinci sınıfa başladı. Ağır bir romatizma rahatsızlığı geçirdiği için iki buçuk ay uyumak zorunda kaldığı hastalık yarıyıli onun edebiyat zevkini geliştirmesine imkân verdi. 1947 senesinde Robert Koleji’ne başladı. Lisede edebiyat bvefatını seçti ve lise senelerinde mektep dostları ile birlikte yarı Türkçe yarı İngilizce Hisar isminde bir dergi çıkardı. Aynı zamanda spora da müthiş bir ilgisi vardı. Robert Kolej’in futbol ekibinin kaleciliğini yaptı ve 4 sene üst üste ekip olarak şampiyon oldular. Lise yarıyıli boyunca yapmış olduğu tavırlardan dolayı dostları ona “ukala” lakabını taktılar. 1948 senesinde babasını kaybetti. Talât Sait Halman, 1951 senesinde Robert Kolej’i bitirdikten sonra, şöhretiversite yüksek lisansını 1954 senesinde ABD’nin New York şehrinde bulunan Columbia Şöhretiversitesi Siyaset Bilimi Bvefatı’nde bitirdi.
ABD ’de iken şöhretiversite eğitimi ile birlikte 1952 senesinde Hollanda firması Unilever ’de çevirmen olarak çalışmaya başladı. Aynı zamanda harçlığını kazanmak için Railway Express isimli firmada Noel hediyelerini dağıtım işinde çalıştı. Aynı sene Belmant Plaza otelinde resepsiyon kâtibi oldu. Sabah derslere gidip 16.00 ’dan 24.00 ’e kadar bu işte çalıştı.
Eğitim için 1951 senesinde ABD ’ye giden Talât Sait Halman, 1998 senesine kadar ABD’de New York ’ta yaşadı. 1960 senesine kadar da Eylül 1953 senesinden itibaren Columbia Şöhretiversitesinde Türk Dili ve Edebiyatı dersleri vererek çalıştı. 1954 senesinde Columbia Şöhretiversitesi Siyaset Bilimi Bvefatı’nden mezun oldu. Aynı sene Hekime eğitimine başladı. Hekime eğitimini sürdürürken Birleşmiş Milletler Radyosu’nda çalışmaya başladı. Burada 1500 ’ü aşkın radyo programı sundu.
14 Kasım 1960 tarihinde askerlik misyonini yapmak üzere Türkiye ’ye geldi. Askerliğine Ankara Piyade Mektebi ’nda eğitim alarak başladı. Yedek Subay Mektebi ’nu bitirmeden Devlet Tasarılama Teşkilatı’nın Yayın ve Temsil şubesine atandı. Takribî 1,5 sene çalıştığı Devlet Tasarılama Teşkilatı ’ndaki misyoni sırasında Birinci Beş Senelik Kalkınma Planı’nın hazırlanmasında misyon aldı. Bu sivil misyon sayesinde Türkiye ’deki siyasi çevreyi tanıdı, askerlikten sonra 1965 senesinde ABD ’ye döndü.
Talât Sait Halman, ABD ’ye döndükten sonra ABD ’de yaşayan ve kardeşi Ahmet Ertegün ile birlikte Atlantic Records müzik şirketinin kurucularından olan Nasuhi Ertegün ’şöhret daveti ve Atlantic Records ’un dış ilişkilerini idareme teklifi ile orada çalışmaya başladı. Ertesi sene Atlantic Records müzik şirketinde çalışırken Princeton Şöhretiversitesi ’nden teklif geldi ve ertesi ders senesinin başında 1966 senesinde New Jersey’de yer alan Princeton Şöhretiversitesi ’ne geçti. 1967 ’de New York Şöhretiversitesi ’nden de bir teklif geldi. Böylece haftanın iki günü Princeton ’da iki günü de New York Şöhretiversitesi’nde ders verdi.
Akademik misyonlari nedeniyle 1965 senesinden itibaren çalıştığı Atlantic Records müzik şirketinden ayrıldı.
1968 senesinde ilk şiir kitabı olan Can Kulağı yayımlandı.
Akademik çalışmalarının yanı sıra New York’taki WBAI Radyosunda Türk şiiriyle ilgili programlar yaptı. 1968 ’te Abdi İpekçi Milliyet ’e köşe yazarı olması için Halman ’a teklifte bulundu. 1969-1971 arasında Milliyet gazetesinde köşe yazıları yayımlandı. PEN Yürütme Heyeti üyeliği, Amerika Şiir Topluluğu ’nun Poetry Society of America üyeliği ve 1967 senesinde World Literature Today ’in yazı işleri heyeti üyeliği misyonlarini üstlendi.
Talât Sait Halman, Türkçeye William Faulkner‘in eserlerini, William Shakespeare‘in sonelerini; İngilizceye ise Fazıl Hüsnü Dağlarca, Orhan Veli Kanık gibi şairlerin şiirlerini kazandırmış bir edebiyat adamıdır aynı zamanda.
Talât Sait Halman, 1962 senesinde Mahmut Tali Öngören ile birlikte birer saatlik 4 bvefattan oluşan Yirminci Asır isimli bir belgesel hazırladılar. Bu senelerde William Shakespeare ’in Soneler ’ini çevirmeye başladı. Çevirilerin bir kısmı Yaşar Nabi Nayır ’ın Varlık dergisinde, Yeditepe ’de, Türk Dili ’nde ve Dost ’ta yayımlandı. Yeditepe yayınları 1964 senesinde William Shakespeare ’in 400. Sene dönümü dolayısıyla Talât Sait Halman ’ın 40 Sone çevirisini kullanarak Soneler isimli minik bir kitap çıkardı.
1971 senesinde 12 Mart Muhtırası ’ndan sonra Türkiye ’ye döndü ve birinci Nihat Erim kabinesinde oluşturulan Kültür Bakanlığı ’nda ilk Kültür Bakanı olarak misyon alma teklifini kabul etti. Beş ay süren bakanlığı yarıyılinde Galata Mevlevîhânesi ’nin sema gösterileri için Güncelden açılması kararına imza attı. Çocukları ders saatleri içerisinde hocalari ile birlikte tamamen devlet kaynakları kullanılarak tiyatro, bale ve opera gibi gösterilere götüren bir proje başlattı.
1971 Ekim ayında Türkiye ’yi ziyaret eden İngiltere Kraliçesi II. Elizabeth kendisini, “Sir” unvanı kullanmasını sağlayan Büyük Haç Şövalyelik Nişanı ile şereflendirdi.
Talât Sait Halman, Kültür Bakanı olarak, 1971 seneyi Aralık ayında besteci Buhurizade Mustafa Itri ’nin 259. vefat seneyi nedeniyle tertip edilen bir Klasik Türk müziği konseri için Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Konser Salonu ’nun tahsis edilmesini onayladı. Bu karar, Atatürk devrimlerine aykırı olduğu düşüncesi ile tepki topladı.
Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası sanatçısı keman virtüözü Suna Kan, 1971 senesinde Türkiye’nin ilk kültür bakanı olan Talât Sait Halman’ın Cumhurbaşkanlığı Konser Salonu’nda tertip etmek istediği Buhurizade Mustafa Itri konserine şiddetle karşı çıkmış, hatta Başbakan Nihat Erim‘e mektup yollayarak ‘alaturka müzik o salonda icra edilirse devlet sanatçısı unvanımı geri iade ederim’ demiştir. Talât Sait Halman’ın bütün uzlaşmacı çabalarını geri çevirerek Buhurizade Mustafa Itri konserinin iptal edilmesine neden olmuş, bu olay sonucunda Talât Sait Halman Kültür Bakanlığı misyoninden istifa etmiştir.
İstifanın ardından 1972 senesinde tekerrür ABD ’ye dönen Talât Sait Halman, Princeton Şöhretiversitesi ’nde akademik hayatına devam etti.
1972 ’de The Humanist Poetry of Yunus Emre Yunus Emre ’nin Hümanist Şiirleri isimli kitabı çıktı ve kısa bir süre sonra bu kitap Farsça ’ya ve Tümördü diline çevrildi. Aynı sene Eski Mısır Şiiri çevirisini yayımladı. 1974 ’te Eski Medeniliklerin Şiiri kitabı çıktı.
1980 senesinde Türkçe şiir kitabı “Cankonuti” Aziz Nesin, Güngör Dilmen, Tahsin Saraç ve Halman ’ın birlikte kurdukları Şiir-Tiyatro Yayınevi tarafından yayımlandı. 1981 senesinde Yunus Emre and His Mystical Poetry başlıklı kitabını yayımladı. 1981 ’de Tuyuğlar ve Başka Mısralar isimli kitabı çıktı.
1980 senesinde 12 Eylül Darbesi ’inden sonra Türkiye ’nin yurt dışındaki kültür faaliyetlerini organize etmesi için Dışişleri Bakanlığı Kültür Elçisi olarak görevlendirildi.
1981 senesinde Hükümet Turizm ve Kültür Bakanlıklarını tek bir bakanlık olarak birleştirmek istedi ve bu Güncel oluşan bakanlığın başına Talât Sait Halman ’ın gelmesini istedi. Halman kabul etti fakat daha sonra bazı ihtilaflardan dolayı bu birleştirilme durduruldu ve Halman Kültür İşleri Büyükelçiliğine devam etti. 1982 senesinin Mayıs’ında Kültür İşleri Büyükelçiliği’nden istifa etti.
1984 ’te Mevlana Celalettin Rumi hakkında bir kitap yazdı.
Akademik çalışmalarına 1984-1986 seneleri arasında Pennsylvania Şöhretiversitesi’nde, ardından New York Şöhretiversitesi’nde devam etti. İslam ve İslam Kültürü ile Ortadoğu mevzularında dersler veren Talât Sait Halman, 1986-1996 arasında New York Şöhretiversitesi Ortadoğu Dilleri ve Edebiyatı bvefat başkanlığını yürüttü.
Türkiye Kültür Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı ’nın isteği üzerine 1989 senesinde UNESCO Genel Heyeti ’na delege seçildi ve UNESCO genel heyetlerine katılan Talât Sait Halman, 1989 senesinde tertip edilen 25. genel heyette Yunus Emre ’nin 750. doğum senesinin dünyada Yunus Emre Seneyi olarak kutlanması kararının verilmesinde rol oynadı. 1991-1995 arasında Paris’teki genel merkezinde UNESCO Yönetim Heyeti üyeliği yaptı; 1993 senesinde Tasarılama Komisyonu ’na başkanlık etti. 1995 senesinde UNESCO ’dan ayrıldı. UNESCO ’da misyon yaptığı seneler boyunca “Fuzuli Seneyi”, “Uluslararası Nasreddin Öğretmen Seneyi”, “Uluslararası Müsamaha Seneyi” “Nazım Hikmet Seneyi” gibi birçok tasarıyı kabul ettirdi.
Talât Sait Halman, 1996 senesinde Türk Edebiyatı Bvefatı kurmak koşuluyla Bilkent Şöhretiversitesi ’ne geldi. 1998 senesinde Bilkent Şöhretiversitesi ’nde Türk Dili ve Edebiyatı bvefatını kurdu ve başkanlığını yaptı. 2005 senesinde Bilkent Şöhretiversitesi ’nin İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesi ’nin dekanı oldu.
Talât Sait Halman ’a 1988 senesinde Boğaziçi Şöhretiversitesi, 2006 senesinde Ankara Şöhretiversitesi, 2010 senesinde Burdur, Mehmet Akif Ersoy Şöhretiversitesi tarafından onursal hekim unvanı veril
1998 senesinde Sessiz Soru isimli şiir kitabını çıkardı.
2000 senesinde Talât Sait Halman, Erendiz Atasü ve Mustafa Şerif Onaran TRT ’de Sözün Büyüsü isimli bir televizyon programı başlattılar.
2003 Ekim’inden itibaren UNICEF Türkiye Milli Komitesi Başkanlığı yaptı.
Talât Sait Halman, çocukken şiir yazmaya başladı ve yazdığı şiirler Cemal Nadir Güler‘in Güncel Dost isimli çocuk dergisinde yayımlandı. Genç yaşlarda başladığı şiir uğraşına büyük ehemmiyet vermiş ve bir şair olarak anılmak istemiştir. Ailede belli mevzularda şiir yazması istendiğinde bu “ısmarlama” şiirlere tepki gösteren Halman, özgürlüğüne düşkün bir edebi kişilik sergilemektedir. İngilizceden Türkçeye ilk çevirisini 1944 senesinde, henüz 13 yaşındayken yapmış ve Old Black Joe Yaşlı Zenci Joe isimli bir türküyü Türkçeye çevirmiştir. 16 yaşında Ahmet Haşim ’in ve Yahya Kemal Beyatlı ’nın şiirlerini Türkçeden İngilizceye çevirdi.
1951 senesinin sonlarında William Shakespeare ’in Türkçeye manzum çeviri edilmesi ve Macbeth ’in aruzla Türkçeye çevrilmesi başlıklı bir yazı yazdı. Bu yazısı o zamanlar Millî Eğitim Bakanlığı ’nın çıkardığı Çeviri dergisinde yayımlandı. 1952 senesinde yazar Yaşar Nabi Nayır ’dan William Faulkner ’in Knight ’s Gambit isimli kitabını çevirme işini aldı. Böylece Talât Sait Halman, William Faulkner ’i Türkçeye çeviren ilk yazar oldu. Bu çeviri 1952 Ekim ’inde Duman ismiyle yayımlandı.
Talât Sait Halman, ilk İngilizce bilimsel Türk edebiyatı dergisi olan Journal of Turkish Literature’ın baş editörlüğünü yaptı. Halman’ın kitaplarından bazıları, Almanca, Çince, Farsça, Fransızca, Hintçe, İbranice, İspanyolca, Rusça ve Urduca dillerine çevrildi.
Talât Sait Halman, yüksek lisans eğitimi için ABD, New York ’ta iken Barbara Teitz ile 1954 senesinde evlendi. 1957 senesinde boşandı. Bu evlilikten Hür Hugh Talat Halman d. 23 Şubat 1955 isminde bir oğlu vardır.
Talât Sait Halman 1960 senesinde ikinci eşi Seniha Taşkıranel ile evlendi. Bu evliliğinden kızı Defne Halman, 13 Mayıs 1972 tarihinde ABD, New York ’da doğmuştur ve bir kaza sonucu 17 yaşında hayatını Amerika’da kaybeden oğlu Sait Salim Halman d.1966- ö.1983 olmuştur.
1991 senesinde “Kahramanlar ve Soytarılar, Shakespeare ’in Dünyası” isimli oyunu yazdı. William Shakespeare ’in hayatını ve eserlerini anlatan bu reyin, tek kişilik bir reyin olarak, Müşfik Kenter için yazıldı ancak Halman yazdığı bu oyunu daha sonra kendisi de oynadı. İlk olarak Ankara Şöhretiversitesi için oynadı. Başlığın çok uzun olduğu eleştirisini dikkate alarak bu oyuna daha sonra “Türk Shakespeare” ismini verdi.
2008 senesinden ölüm ettiği 2014 senesine kadar İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın Mütevelliler Heyeti Başkanlığı misyonini yaptı.
Talât Sait Halman, 5 Aralık 2014 tarihinde Ankara ’da 83 yaşında kalp krizi nedeni ile can vermiştir.
2015 senesinden itibaren Talât Sait Halman anısına; şiir, hikaye, roman gibi edebiyat alanındaki eserlerin nitelikli Türkçe çevirilerini desteklemek emeliyle İstanbul Kültür Sanat Vakfı İKSV tarafından Talât Sait Halman Çeviri Mükâfatı’nü verilmektedir.
İngilizceden Türkçeye ve Türkçeden İngilizceye 5000 kadar şiir çevirdi ve çeviri, şiir, edebiyat ve sanat alanlarına çok büyük katkılarda bulundu.
Talât Sait Halman ’ın gazetelerde yer alan fikir yazıları Dünya’nın ve Türkiye’nin gündemini eleştirel bir gözle ele alan, kültür-sanat olayları konusunda derinlikli incelemelerdir. Türk kültürünün Batı kültürü ile sentezlenmesi gerektiğine inandı. Ne Divan ne de Ulus şiirini görmezden gelmemek gerektiğini düşünmektedir. Aruz’u sofistike bir ses sistemi, bir müzik yaşantısı olarak değerlendirmektedir. Aruz’un eski edebiyata sıkışıp kalmak demek olmadığını, reforme edilerek günümüze uygun hale getirilebileceğini savunmaktadır. Kendisini evrensele açılan bir milliyetçilikle tanımlamaktadır. Totaliter ideolojilerin tümünü adaletsiz ve suça dayanan, insanlığa aykırı Gerçekltulari bulunan ideolojiler olarak değerlendirmektedir.
Talât Sait Halman ’ın İngilizce ve Türkçe olarak yayımlanmış, on ikisi şiir kitabı olmak üzere elli kadar kitabı, bin beş surattan fazla gazete yazısı, beş surata yakın bilimsel yazısi, ansiklopedi maddesi ve eleştiri yazıları bulunur. En önemli yayınları arasında eski medeniliklerin şiirlerinden oluşan bir antoloji, William Shakespeare‘in sonelerinin çevirisi, Eski Mısır, Orta Doğu ve Eskimo şiirleri, seçilmiş makalelerinden oluşan kitaplar, William Faulkner’dan Türkçeye yaptığı çeviriler, Amerikan şairleriyle ilgili kitaplar, Mevlana ve Yunus Emre hakkındaki kitaplar sayılabilir.
Türk edebiyatının Yunus Emre, Mevlana Celaleddin Rumi, Melih Cevdet Anday, Fazıl Hüsnü Dağlarca, Sait Faik Abasıyanık, Orhan Veli Kanık gibi önemli kalemlerinin İngilizcedeki çevirmenidir.
Kendi şiirlerinden oluşan iki İngilizce kitabı bulunan Halman’ın toplu şiirleri, İş Bankası Kültür Yayınları’ndan “Ümit Harmanı” başlığıyla çıktı. Shakespeare’in tüm sonelerini Türkçeye çeviren Halman’ın ölümünde önceki son kitap yayını William Shakespeare: Aşk ve Anlatı Şiirleri’dir. Bu dört bin dizelik kitapla William Shakespeare’in tüm eserleri Türkçeye kazandırılmış oldu.
Talât Sait Halman ’ın şiir kitapları şunlardır:
1998 – Sessiz Soru,
1991 – Uzak Matem,
1980 – Cankonuti,
1974 – Bin Bir : Özdeyiş Şiirleri,
1997 – İkiler: Özdeyiş Şiirleri,
1995 – Dört Gök Dört Gönül: Rubailer, Tuyuğlar, Kıtalar,
1968 – Can Kulağı,
1972 – The Humanist Poetry of Yunus Emre Yunus Emre ’nin Hümanist Şiirleri
1974 – Eski Medeniliklerin Şiiri kitabı
1981 – Yunus Emre and His Mystical Poetry
1980 – Tuyuğlar ve Başka Mısralar
1986 – William Shakespeare: Aşk ve Anlatı Şiirleri
1992 – Yaşayan Amerikalı Şairler
1992 – Amerikalı Kadın Şairler
2008 – Ümit Harmanı: Toplu Şiirleri
İngilizce Şiirleri :
A Last LullabySon Ninni,
Shadows of Love / Les ombres de l’amour. Aşkın Gölgeleri
Söyleşi: Usun Yolu Bindir/Talât S. Halman Kitabı
Sınama :
1999 – Gerçeksu
2008 – Çiçek Dürbünü
Tahlil :
1963 – William Faulkner: Hayatı, Sanatı, Eserleri
1981 – Yunus Emre and His Mystical Poetry
1982 – Contemporary Turkish Literature: Fiction and Poetry – Fairleigh Dickinson University Press / New Jersey
1983 – Çağdaş Turkish Drama
1984 – Mevlana Celaleddin Rumî and The Whirling Dervishes
1992 – Turkish Legends and Folk Poems – Dost / İstanbul
2002 – 21. Asırda Şöhretiversite ve Kültür
2003 – A ’dan Z ’ye Yunus Emre
2006 – Türk Edebiyatı Tarihi
2006 – The Turkish Muse
2007 – Rapture and revolution : essays on Turkish literature
2011 – Love is All Mevlânâ Felsefesi
2013 – A millennium of Turkish literature : a concise history
Kitap :
1963 – William Faulkner / Hayatı, Sanatı, Eseri
1984 – Mevlana Celalettin Rumi
1992 – Şiirlerle Laz Karadeniz Fıkraları
1996 – Hepimiz Lazük
Derleme:
2008 – Kendi Sözleriyle Yaşayan Atatürk
2008 – Atatürk Alive in His Own Words
Çevirilerilerinden Bazıları :
İngilizceden Türkçeye:
1952 – Knight’s Gambit / Duman William Faulkner’dan
1953 – Çalınan Taç Mark Twain ’den
İki Saldırıda Zafer William Faulkner’den
1969 – Eskimo Şiirleri: Seçmeler Çeviri
1970 – Wallace Stevens: Seçme Şiirler
1971 – I am Listening to Istanbul: Selected Poems by Orhan Veli Kanık – Corinth Books / New York
1972 – The Humanist Poetry of Yunus Emre – İstanbul Matbaası / İstanbul
1972 – Eski Mısır Şiiri
1974 – On the Nomad Sea – Geronimo Books / New York
1977 – Dağlarca: Quatrains of Holland – Bahar Matbaası / İstanbul
1989 – William Shakespeare’nin Tüm Soneleri
2003 – Baba Tahir Üryan: Âşk Anadan Üryan
2004 – Mevlânâ: Sevda Yüce Gözlerle
2014 – Shakespeare Aşk ve Anlatı Şiirleri
Çeviri Türkçeden İngilizceye:
Fazıl Hüsnü Dağlarca 1969
Langston Hughes Melih Cevdet Anday, 1971
I am Listening to İstanbul/Orhan Veli Kanık 1971
The Humanist Poetry of Yunus Emre 1972
Sait Faik Dot on the Map/Selected Stories 1983
Old Photographs Dinçer Sümer ’den, 1990
Yunus Emre: Selected Poems 1990
Süleyman the Magnificent Poet Kanuni Sultan Süleyman 1987
I, Anatolia Güngör Dilmen ’den, 1991
The Book of Poems Erdem Bayazıt ’tan, 2010
Yazdığı Tiyatro Oyunu:
1991 – Kahramanlar ve Soytarılar, Shakespeare ’in Dünyası / Türk Shakespeare
Mükâfatlari:
Türkiye Bilimler Akademisi Hizmet Mükâfatı, 1999
ABD Türk Dernekleri Asamblesi: ABD’deki en başarılı Türk bilim adamı hediyeyi,
Columbia Şöhretiversitesi Thorn Wilder Çeviri Hediyeyi,
Rockfeller Vakfı Bilimsel Araştırma Bursu,
Dışişleri Bakanlığı Üstün Hizmet Mükâfatı, 2000
Kraliçe II. Elizabeth tarafından verilen Knight Grand Cross Madalyası “Sir” karşılığı, 1971,
UNESCO Madalyası,
Talât Sait Halman’ın Şiirlerinden Misaller:
GÜVERCİN
bu gece bir güvercin uykusuz
peşine düşmeyecek artık
sonbahar yapraklarının
düşünüyor yalnız
geyiğin uzanıp can vermeye gittiği kuytuyu
bir güvercin uykusuz bu gece
şadırvan bitkin
yaşlı askerlerin ellerindeki
kanı yıkamaktan
yangın yerinde tütüp duran küller var
zafer türküsü bu
cennet tomurcuğu
uykusuz bir güvercin bu gece
bir eski denizi dinliyor
baykuşların gülücükleri görmeden
biliyor bu karanlık
masmavi kesilecek
tüyler
dallar
alevler
bir yüce rüzgâr bilavelerken
yepGüncel bir aşk içinde
biliyor o rüzgâr kopup gelecektir
bu gece uykusuz bir güvercin
and içiyor cingöz kalmaya
düşündeki güneş
doğuncaya kadar
güvercin bekliyor
ecel bekliyor
bir Güncel çağ
uykusuz bir güvercin
İSTANBUL
Hangi ayazmadan su içsem
Başında kaç batın
Susuzluktan can vermiştir
Irıpları sürüklemeyegör
Boğazda her balığa
Bir orospu gömülmüştür
Dinmişse
Saraylarda düğünler
Harem ağası gülmüştür
Yangın yerlerinde tekbir
Yoksulların
Cankonutinden dökülmüştür
İstanbul
Çağların görmekten korktuğu
Düştür
GÖZ / DAĞ
Aşk büyür gömgök;
küçümser göz, dağı.
Cılk vicdan ummaz;
iyimser göz, dağı
Yakmadan,
nuruyla okşar, kurtarır.
Ürperir yer gök;
gülümser gözdağı.
KUŞUN AŞKI
Âşık kuşu yakalamaz en yaman ökse bile;
Dal hain, kök katil bir kökse bile,
Âşık kuş uçar özgür; İncitmez onu
Gök kubbe hasetten yarılıp çökse bile.
ÇÖL
Son ufuk yitmiş de kervan bilmiyor;
Çölde bin yol var da sarvan bilmiyor.
Vahalardan gelmez artık ses ve su-
Aşk can verip gitmiş, şadırvan bilmiyor.
ESRAR
Devrim can vermiş… Sancı tekerrür başlıyor.
Suçludan suçsuzdan ikrar başlıyor…
Süngü-tank-işkence-kan-zindan-ceset.
Baş eğen cemiyette esrar başlıyor.
GÖÇEBE
Toz bizim, toprak değil- kökler yasak;
Kuş bizim, yağmur bizim- gökler yasak…
Hem tohumdur, hem kabirdir terkimiz;
Her ufuk er geç bizim, her yer yasak.
YARATI
Her zorba, doyumsuz bin şeytan yaratır;
Ulus, ekmeği, özgürlüğü taştan yaratır.
Zalimliği er geç ezecektir sevgi –
Âmâ tanrıyı aşkım Güncel baştan yaratır.
YALNIZ
Yalnızlığı hiç bilmeyeceksin.
Kuytular, tanrılarındır.
Çağlar ve sınırlar ötesinden
Sana hep seslenecek can çekişen kurbanlar.
Hangi ıssızlığa varsan
çağrışan açlar bulacaksın
Başaklar sallanırken tâ uzaklarda
Altın ve hayırsız,
Yaşamak bitkini açlar
Bir kapkara iman gibi davet edecek
Seni görkemli beraberliğine.
Yalnızlığı hiç bilmeyeceksin
Fobiler, tanrılarındır.
Bir ülkü kaderine kurban düşen yiğitler var:
Can yoldaşı, kan kardeşisin onlar için
Bir yaman türkü söylüyorlar sana.
Tarih
Kahraman sesleri hep boğmuş bir cellat
Dün, bugün ve yarın
En uzak güneşlere türküler yakanlar,
Bir heyecanlı isyan gibi davet edecek
Seni görkemli beraberliğine.
Yalnızlığı hiç bilmeyeceksin.
Tenhadaki lanetli sular, tanrılarındır.
Ve bilir belki ihtiyarlayan nehir
Gölge olmak değil onun yazgısı,
Baş eğmemek, yiğitçe haykırmak;
Gölden göle, dağdan denize
Özgür akarak bentleri kırmak…
Âmâ kuyular, tanrılarındır.
Bilge olmaktır akarsunun yazgısı,
Sormağı bilmek yanıtsız soruyu.
Susmağı bilmek ve sevinip durmağı.
Köhnemiş dağlara, çiğ meyvalara
Taze bir ses taşıyıp bir Güncel çağ açtırmak.
Akıp giden bir ustur vefat,
bilir bunu su.
Toprakta hep ezilse de aşkın uğultusu,
Çağıldayan o vefatsüz pınarlar, ummanlar
davet edecek
Seni görkemli beraberliğine.
Yalnızlığı hiç bilmeyeceksin.
Aşkı sönük uykular, tanrılarındır.
Sen öyle sreyli ve günskonutiler yarattın ki
Sevgililer, tek bir ağaç olmağa
Can atan güçlü bir orman gibi davet edecek
Sen görkemli beraberliğine.
Yalnızlığı hiç bilmeyeceksin
Bin gözle bakıp okşadığın
Açlar ve yiğitler, yoksullar ve sevenler
Sönmek diye bir yazgıya başkaldırarak,
Susarken yaman türküler söyleyen
Güneşler gibi
Davet edecek
Seni görkemli beraberliğine.
