Sevinç Tevs Biyografisi
Sevinç Tevs, Türkiye ’de Caz Müziğinin ilk kadın yorumcusudur.
Sevinç Tevs, 1928 senesinde Arnavutluk ’un başşehri Tiran ’da doğmuştur. Babası Arnavutluk Cumhuriyeti’nin Tiran Türkiye Büyükelçiliğinde başkatip olarak görev yapmakta idi. Babasının ismi Mehmet Fuat Abdüsselam, annesinin ismi ise Fatma Melihadır. Baba tarafından kökleri Mısır ’daki Türklere, anne tarafının kökleri ise Hz. Abdüsselam ’ın ileri kuşak torunu ünlü Hamamizade Dede Efendi ’ye katlanmaktadır. Söz yazarı, bestekâr ve müzik yorumcusu Şehrazat müzisyen‘ın annesidir. Dayısı ünlü kemanî bestecisi Cevdet Çağla‘dır.
Oldukça çok istikametli bir müzik eğitiminden geçen Sevinç Tevs, çocukluğundan itibaren gerek bayağı müzikten gerekse alaturka müzikten beslense de caz onun için hep ayrı bir konumda olmuştur.
Parasal güzergahtan da varlıklı bir aileye doğan Sevinç Tevs ’in Babası; İngilizce, Fransızca ve Almanca olmak üzere üç dil bilen, çok istikametli bir adamdır. Bcerahatçi Dünya Savaşı senelerinde Avusturya ’da Türk ve Avusturya askerleri arasında çevirmenlik yapmış, ardından da Düyun-u Umumiye ’de başmüfettiş olmuş ve mâli vaziyeti daha da iyiye Gerçek gitmeye başlamıştır. Sevim-Sevinç Tevs kardeşlerin babasının iş konumu itibariyle büyüyen en büyük kazanımlarından bkocaman da minik yaşta Avrupa ’nın bazı şehirlerini gezmeleri ve Güncel yerler görerek edindikleri kazanımlar olmuştur.
Hem yazlık hem de kışlık konutları olan Sevinç Tevs ve ailesi, yazları Beykoz ’da geçirirken kışları da Cihangir ’de geçirmiştir. Dört kardeş olan Sevinç Tevs, bu ailenin en minik çocuğudur. Büyük abisi Özer, ablası Sevim ve minik abisi Akgün ’dür. En büyük çocuk Özer, yatılı olarak Galatasaray Lisesinde okurken bunu izleyen senelerde ailenin büyük çoğunluğu Ankara ’da ikamet etmiştir.
Sevinç Tevs 5 yaşında, ablası Sevim Tevs 8 yaşlarında iken bir mektep müsameresinin bale ekibine seçilmişler, oyunlardan filmlere kadar her zaman kendilerini göstererek daha minik yaşlarda sahneyle tanışmışlardır
Sevinç Tevs ablası Sevim ile birlikte daha çok minik yaşlarda sahneyle tanışır. İki minik maharet Muhiddin Sadak idaresinde Balıkçılar operetinde ilk kere sahneye çıkar. 1938 senesinde babalarını kaybetmelerinin ardından ise Ankara Devlet Konservatuvarı‘na yazılırlar. Üstün sahne maharetlerinden dolayı Arnavutköy ’de fiyatlı bir mektep olan Feyziati Lisesi ’nin ilkokul bvefatında parasız ve yatılı olarak okumuşlar ve mektep müsamerelerinde ehemmiyetli rollerde oynamışlardır. Lise eğitimini İstanbul ’da Boğaziçi Lisesi ’nde yaptı. Ankara ’da Raşit Rıza Tiyatrosu ile bir müddet birlikte çalışarak birçok oyunda yer almışlardır.
Sevinç Tevs bütün bu olanlardan sonra, 1942 yılında konservatuvarın tiyatro kısmına girmiş, oyuncu, rejisör ve senaryocu Metin Belgin ’in arşivinde yer alan Ankara Devlet Konservatuvarı 30. Sene hatırasına hazırlanan kitaptan aktardığı gibi 16 Haziran 1949 senesinde buradan mezun olmuştur.
Sevinç Tevs, Ankara Devlet Konservatuvarı Nam ve Tiyatro bvefatında okuduğu senelerde ablası Sevim Tevs ile birlikte “Sevim ve Sevinç Kardeşler” ismi altında Ankara Radyosu‘nda günün popüler parçalarını seslendirerek program yapmaya başladılar. İngilizce, Fransızca ve İtalyanca bilen Sevinç Tevs, bu dillerde şarkı söyleyebiliyordu. Sevim ve Sevinç Tevs kardeşlerin şöhreti İstanbul‘a erişmekte gecikmedi ve bu ikili 1945 senesinde İstanbul Saray Sineması ve Taksim Belediye Gazinosu’nda verdikleri konserler ile büyük alaka topladı. Sonraları ablası müziği bırakınca, Sevinç Tevs, tek başına müzik ile uğraşmayı sürdürdü.
Sevinç Tevs, İkinci Dünya Savaşı‘ndan hemen sonra Yunanistan‘a gitti. O yarıyılda Yunanistan ’ın başkenti Atina İngilizlerle doludur. Tek bir şarkı söylemek için sahneye çıkan Sevinç Tevs milletin ısrarı ile sahneden inmeyip yedi sekiz kez şarkı söylemiştir. Sevinç Tevs ’in görüşmesinde ifade ettiğine göre, İngiliz askeri kampında şarkı söylemesi için Türk elçiliğine resmen başvuru edilmiş ve Sevinç Tevs de kabul etmiştir. Sonrasında Atina Radyosu ’ndan gelen öneriyi de kabul etmiştir. “Miami” kulübünde 1949 senesine kadar burada sahneye çıkmaya devam etti. 1949 senesinde İstanbul ’a dönen ve İlham Gencer ile program yapan Sevinç Tevs, İngiltere, Yunanistan, Fransa, Mısır ve Amerika‘yı içeren uzun bir programa çıkar.
Fransız şarkıcı Edith Piaf, Mısır ’da bir gece kulübünde karşılaştığı Tevs ’e “Demek isminden heyecanla sıcaklıkla söz edilen ünlü sanatçı sizsiniz; kutlarım sizi, çok hoş söylüyorsunuz” diyerek hayranlığını belli etmişti.
Bir doğaçlama tekniği olan ve caz literatüründe “Scat Singing” olarak adlandırılan sesle solo yapma uygulamasını da ağırlıklı olarak kullanan Sevinç Tevs, Türkiye ’de bu tekniği kullanan liderlerden olmuştur. Türk Cazı Programında Karacaoğlan ’ın sözleri olan “Hoş ne hoş olmuşsun” isimli melodiyi fantastik yorumu ile seslendiren Sevinç Tevs, cazı ilk kere Türkçe olarak seslendirmiştir.
Şarkılarını İngilizce, Fransızca ve hatta Arapça söyleyen Sevinç Tevs, 50’li senelerin başında Türk Cazı programında Karacaoğlan ’ın sözleri olan “Hoş ne hoş olmuşsun” isimli melodiyi Türkçe açıklayarak ilk kez Türkçe caz söyler. 1951 senesinde Londra ’da da sahneye çıkmıştır. 1952 senesinde ablası Sevim Tevs evlenerek sahneyi bırakınca yoluna tek başına devam eder.
Sevinç Tevs, 1948 senesinde Amerika Birleşik Devletleri‘ne gitti ve New York Jazz Festivali’nde Arif Mardin’in “For You” isimli bestesini açıklaması ile bcerahatçi oldu. Hayranı olduğu ve karşısında yarıştığı Sarah Vaughan‘ı geçerek bcerahatçi olur.
Sevinç Tevs, 1941 senesinde konsevatuarın tiyatro bvefatında tanıştığı ve aynı zamanda flüt öğretmeni olan Riyaseti Cumhur Filarmonik Orkestrası abonelerinden sinema oyuncusu Muzaffer Tema ile evlendi. 1946 senesinde boşandı.
Sevinç Tevs, ikinci evliliğini Türkiye’nin ilk madencilerinden, Maden Kralı lakablı iş adamı Siham Kemali Söylemezoğlu ile yaptı. Şehrazat müzisyen d.1952 isminde bir kızı oldu. Daha sonra boşandı.
Sevinç Tevs, daha sonra Ali Hasdiker ile evlendi.
Sevinç Tevs ve eşi Ali Hasdiker tarafından devralınan “The Rhythm Section” isimli mekan 1970 ’lerin yalnızca caz çalan ve bu sebepten dolayı da caz kulübü diye adlandırılan mekânlardan bkocaman olmuştur. Uzun bir müddet burayı işletip sahne aldıktan sonra kulübü kapatmış ve üç sene kadar bir müddet sahnelerden uzak kalmıştır.
BBC de dahil olmak üzere yaşamı boyunca neredeyse dünyanın her yerinde konser veren “Cazın Divası” Sevinç Tevs, yaşamının son senelerinde bir Caz kulübü işletti ve buranın kapanmasıyla sahneyi bıraktı.
Sevinç Tevs, 24 Ekim 1976 tarihinde tutulduğu kanser sebebiyle İstanbul ’da 48 yaşına can vermiştir.
