Georgi Plehanov Biyografisi
1856-1918 yılları arasında yaşamış olan Georgi Plehanov, Rus işçilerine marksist felsefeyi aşılayan devlet adamıdır.
Georgi Plehanov, 29 Kasım 1856 tarihinde Tambov Guberniyası, Rus İmparatorluğunda doğmuştur. Tam adı Georgi Valentinovich Plekhanov’dur. Babası Valentin Plekhanov, annesi Maria Feodorovna’dır. Grigoriy Plekhanov adında kardeşi vardı. 1874–1876 tarihleri arasında Saint Petersburg Mining Üniversitesinde okudu.
Rus devrimci, Marksist teorisyen ve filozof Georgi Plehanov, Rusya‘da sosyal-demokrat hareketin kurucusu ve kendini “Marksist” olarak tanımlayan ilk Ruslardandır.
Georgi Plehanov, Rusya‘daki Çarlık rejimine son vermeye yönelik politik faaliyetleri nedeniyle siyasi zulüm gördü 1880 yılında İsviçre‘ye göç ederek faaliyetlerine orada devam etti.
Georgi Plehanov, felsefe alanında ve toplumda sanatın ve dinin rolü konularında Marksizme katkıda bulundu. Fakat bu çalışmaları siyasi mücadeleden ayrı olarak düşünmeyip Emeğin Kurtuluşu Grubu’nu kurarak işçilerin bağımsız bir siyasi parti olarak örgütlenmesi için çalıştı. 1883 yılında yazdığı ve siyasi mücadelenin önemi konusunu işlediği “Sosyalizm ve Siyasi Mücadele” adlı kitabında anarşizm ve narodnizme karşı Marksizmi savundu. Ayrıca, Komünist Parti Manifestosu’nun ilk defa Mihail Bakunin tarafından yapılmış olan Rusça çevirisindeki anlam ve çeviri hatalarını gideren Güncel bir çevirisini yaptı.
1903’te Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi’nin 2. Kongresi’nde Bolşevik kanadı desteklemekle birlikte, kısa süre sonra demokratik merkeziyetçilik fikrine karşı çıkarak partinin Menşevik kanadına katıldı ve 1905 Devrimi döneminde St. Petersburg Sovyeti’nde Vladimir Ilyich Lenin ve Lev Troçki‘nin başlıca karşıtlarından biri oldu.
Georgi Plehanov, Rozaliya Bograd ile evli idi ve 4 çocuğu vardı.
I. Dünya Savaşı sırasında Almanya‘ya karşı Üçlü İtilaf güçlerinin yanında yer alan Georgi Plehanov bu nedenle Vladimir Ilyich Lenin tarafından sosyal yurtsever olmakla suçlandı. 1917 Şubat Devrimi‘nin ardından Rusya‘ya döndü. Bolşeviklerin 1917 Ekim Devrimi ile iktidarı ele geçirmesiyle ortaya çıkan Güncel Sovyet rejiminin muhalifi olan Georgi Plehanov ertesi yıl veremden öldü. Plehanov, ölümünden sonra Sovyetler Birliği Komünist Partisi tarafından Rusya‘da Marksizmin kurucu babası ve filozof olarak hep saygı ile anıldı.
Georgi Plehanov, 30 Mayıs 1918 tarihinde Terijoki, Finlandiya‘da 62 yaşında veremden ölmüştür.
Kitapları :
1885 – Farklılıklarımız
1888 – G. İ. Uspenski
1889 – Otokrasinin Güncel Bir Savunucusu
1890 – S. Karonin
1890-1891 – Burjuva Devrimi
1891 – Materyalist Tarih Anlayışı
1891 – Hegel’in Ölümünün Altmışıncı Yıldönümü
1895 – Anaşizm ve Sosyalizm
1895 – Monist Tarih Anlayışının Gelişimi
1896 – Materyalizmin Tarihi Üzerine Denemeler
1897 – N. İ. Naumov
1897 – A. L. Volinski: Rus Eleştirmenler. Edebi Denemeler
1897 – N. G. Çernişevski’nin Estetik Teorisi
1897 – Belinski ve Rasyonel Gerçeklik
1898 – Tarihte Bireyin Rolü Üzerine
1903 – N. A. Nekrasov
1904 – Bilimsel Sosyalizm ve Din
1905 – İki Cephede: Toplu Politik Makaleler
1905 – Sosyolojik Açıdan On Sekizinci Yüzyıl Fransız Tiyatrosu ve Fransız Resmi
1905 – Proleter Hareket ve Burjuva Sanatı
1906 – Henrik Ibsen
1907 – Biz ve Onlar
1907 – İşçi Hareketinin Psikolojisi Üzerine
1908 – Marksizmin Temel Sorunları
1908 – Günümüz Filistinizm İdeolojisi
1908 – Tolstoy ve Doğa
1909 – Rusya’daki Sözde Dinsel Arayışlar
1909 -N . G. Çernişevski
1911 – Karl Marx ve Lev Tolstoy
1911 – A. İ. Herzen ve Serflik
1911 – Dobrolyubov ve Ostrovski
1912–1913 – Sanat ve Toplumsal Hayat
1921 – Anavatan Yılı: Toplu Yazıları ve Konuşmaları, 1917-1918,
Türkçeye çevrilmiş kitapları :
1883 – Sosyalizm ve Siyasi Mücadele
1898 – Tarihte Bireyin Rolü Üzerine
1908 – Marksizmin Temel Sorunları
1912–1913 – Sanat ve Toplumsal Hayat
