19. asırda Fransa‘da sosyal ve siyasal yaşam üzerine yorumlar sunan Daumier, 1808’de Fransa’nın güneyinde liman kenti olan Marsilya’da doğdu. Sırçacı olarak anılan babası Jean-Baptiste Louis, bir şair olarak boy göstermek istiyordu. Edebiyat alanındaki kabiliyetleri ile tanınmak için büyük bir kadere sahip olduğunu düşünüyordu. Bu nedenle de 1814’te ailesini de yanına alarak Paris’e taşındı. Daumier’in yaşam öykülerine […]
19. asırda Fransa‘da sosyal ve siyasal yaşam üzerine yorumlar sunan Daumier, 1808’de Fransa’nın güneyinde liman kenti olan Marsilya’da doğdu. Sırçacı olarak anılan babası Jean-Baptiste Louis, bir şair olarak boy göstermek istiyordu. Edebiyat alanındaki kabiliyetleri ile tanınmak için büyük bir kadere sahip olduğunu düşünüyordu. Bu nedenle de 1814’te ailesini de yanına alarak Paris’e taşındı.
Daumier’in yaşam öykülerine göre, babasının çok genç yaşlardan itibaren sanatsal kabiliyetler sergilediği halde, babası bu cins arayışları etkin bir biçimde teşvik etmesine karşın, onu daha pragmatik işlere Gerçek itti. Ailesinin uyumuna katkıda bulunmak için evvel bir hukuk ofisine girip çalıştı daha sonra ise kitapçıda asistan olarak görev aldı. 14 yaşındayken, sanat eğitimi alma isteğini babası ile konuştu. Babasının dostu olan sanatçı ve antikacı Alexandre Lenoir’den sanat dersleri almaya başladı. Çoğu zaman heykel galerilerinde çizim yapmak için Louvre’a gitti. 1823’te, daha önceki model Jacques-Louis David ve Charles Suisse tarafından idarenen, sanatçılar için düşük maliyetli fırsatlar sunan bir sanat stüdyosu olan ünlü Academie Suisse’de eğitim almaya başladı. Edouard Manet, Armand Guillaumin, Camille Pissarro, Claude Monet, Paul Cezanne gibi sanatçıların yanı gizeme yayıncı ve litograf olan Zepherin Belliard ile beraber çalıştı.
Daumier, gitgide ustalaşarak müzik yayınları için litografik levhalar üretmeye ve reklam illüstrasyonları oluşturmaya başladı. Ayrıca çalışmaları anonim olmasına karşın muhtelif yayıncılar için baskı yapmaya başladı. Bu yarıyılda, kendi stilini geliştirirken, siyasi görüşlerini paylaştığı ressam, matbaa ve tasarımcı Nicolas Toussaint Charlet’in stilini de taklit etti.
Daumier, 21 yaşındayken, litografi kullanarak karikatürler yarattı. Fransa’daki 1830 Devrimi’nden sonra, sansür kalktı. Siyasi fikirlerini, genellikle üretilmesi ve dolaşımı kolay olan fotoğraflı kitapçıklar aracılığıyla daha sarih bir biçimde ifade etmeye başlayabilirdi. Zati köklü bir Fransız siyasi söylem ananesine katkıda bulunmuştu: hicivli görüntüler dahil olmak üzere popüler basım, kurulan kumpası tenkit etti ve sık sık yoğun sansür yarıyıllarında bunu yapmak için yüksek bir bedel ödedi.
Hippolyte Bellange ve JJ Grandville, Paris’in Charles X baskıcı rejimine karşı yükseldiği, üç kanlı gün süren başkaldırıyı belgeleyen, Temmuz 1830 başkaldırısını acıklı litograflar üretti.
Politikacılara minik portre büstleri üretmeye başladı. Sık sık, figürlerin iki ebatlı, litografik versiyonlarını yarattı. 1834’te yaptığı karikatürleri, ortaklaşa olarak münazaralı bir dizi oluşturdu. Ama o, hem grafik hem de siyasi açıdan güçlüydü.
1835’te sansür yine canlandı, La Caricature’ susturuldu. Daumier, dikkatini cemiyetsel hiciv haline getirdi ve Paris cemiyetini araştırdı. Avukatlardan burjuvaziden, pırıl pırıl sanatçılara ve vicdansız toprak sahiplerine kadar, hiç kimseyi affetmedi. Çoğu kere, litografileri Le Charivari’ mecmuasında yayınlandı. Sanatsal modernleri Eugene Delacroix, Jean-François Halk ve Charles-François Daubigny idi. Daumier, 1840 senesinde Marie-Alexandrine Dassy ile beraber yaşamaya başladı. Çiftin 1846’da bir oğlu oldu ve çocuk doğduktan kısa bir müddet sonra evlendiler.
1848’de bir başka devrim reelleşti. Louis-Philippe’in monarşisi devrildikten sonra, sanatsal yapının kaideleri gevşetildi ve daha öncekinden aykırılaştırılan Daumier gibi büyük miktarda kendi kendini eğiten ya da bütün anlamıyla eğitilmiş sanatçıların senelik Salon’da potansiyel tercih için işlere girmelerine izin verildi.
Daumier, Fransız Cumhuriyeti’nin alegorik bir temsilini üretmek için müsabakaya girdi. Müsabakanın jürisi tarafından cesaretlendirilen sanatçı, kendisini daha ciddiye alarak yağlı boya ile çalışmaya başladı ve daha sonra ahlakı ve normal temalarla bir dizi fotoğraf yaptı. Tablosu azıcık enezdi, bu sebeple eleştirmenler tarafından büyük miktarda göz arkasını edildi.
2 Aralık 1851’de de bir darbe yapıldı. Meclis tüzüğü kaldırılarak, Louis-Napolyon ilk evvel başkan, daha sonra ise imparator olarak seçildi.
Fransız Cumhuriyeti’nin çöküşüne yol açan çalkantılı yarıyıl süresince, Daumier bir kere daha en iyi tanındığı görsel anlatım stiline döndü: bir dizi şiddetli, siyasi karikatür çizdi ve aynı zamanda onun en zaferli heykel karikatüri, Ratapoil’i’ yaptı. Bu çalışma, Parisli seçmenlere eziyet eden cinsten, “Bonapartist zorba” nın özlü ifadesiydi.
1870’deri 1871’ye kadar devirici Franco-Prusya Savaşı neticesinde Napolyon III devrildi ve Daumier, abluka etme sırasında Louvre’deki sanat yapıtlarını gözetmek için kurulun bir abonesi olarak seçildi. Fransa tarihinin çalkantılı yarıyılı süresince, Daumier en güçlü yapıtlarından kimilerini, savaşla alakalı litografileri, sivil sıkıntılılığı, abluka etmenin devam eden yoksunluğunu, son yapıtları olarak yaptı.
1874’te Valmondois’te bir ev satın aldı. Daumier, bir çok bitmemiş tablosunu geride vazgeçerek felç geçirdi.
1879’da Valmondois’te yaşamını kaybetti.
Honore Daumier, üretken bir ressam, baskıcı, heykeltıraş ve karikatüristti. Yaşamında 4000 litografı üretti; bunlar siyasi figürlerin hicivleri ve burjuva cemiyetinin tavırlarıydı.
En ehemmiyetli yapıtları:
Gargantua, Pazar, Rue Transnonain, Vahim Bir Buluşma, Juste Milieu’nun Ünlüleri, Ratapoil, Cumhuriyet, Yük, Üçüncü Sınıf Taşıma, Çamaşırhane, Alkoller, Daha Önceki Fransız Komedisi, Satranç Oyuncuları, Hoş Nergis, İki Heykeltraş, Ülkede Öğle Yemeği, Dağlarda Don Kişot, Genç Sanatçılara Nasihat, Saat Yedi, Tiyatro İzleyicisi, Güçlü Adam, Ne Çirkin Çakıl Taşı, Güncel Külkedisi, İbrahim Dubois Olarak Öğrenilen Hippolyte Abraham Büstü
